“Ik zie het als taak van de griffier om naar wegen te zoeken om de raad in contact te brengen met de samenleving en het vertrouwen in de democratie terug te winnen.”
Mieke Bouwman, griffier van Midden-Groningen
Dit praktijkverhaal gaat over ‘het Versterken van woningen én vertrouwen in Groningen’
Benieuwd? Lees gerust door!
De aardbevingsproblematiek zorgt voor een extra werkdruk bij griffies en raadsleden van de Groningse aardbevingsgemeenten. Democratie in Actie ondersteunt hen dit jaar met financiële middelen. Griffier Mieke Bouwman van Midden-Groningen vertelt als aanspreekpunt namens de griffiers in het aardbevingsgebied over de opgaven in de getroffen gemeenten. ‘Schadeherstel en versterking van woningen zijn een voorwaarde voor het terugwinnen van vertrouwen’.
‘Die is fors. Dat geldt voor alle gemeenteraden in het aardbevingsgebied. De versterking en het schadeherstel van huizen verloopt helaas niet zo vlot. Er heerst veel onduidelijkheid en onzekerheid bij inwoners: welke woningen worden wel of niet versterkt? Zij kloppen daarvoor onder meer aan bij raadsleden, die slechts beperkte invloed hebben. Dat is voor hen enorm frustrerend, want zij willen iets kunnen doen. Regelmatig wordt de stand van zaken in de raad aan de orde gesteld en bevraagd. De aardbevingsproblematiek zorgt voor een verzwaring van de agenda van de raad; er moeten besluiten worden genomen over het versterken van scholen, er moeten informatiebijeenkomsten worden georganiseerd. Hoe doe je dat op een goede manier? Ook voor ons als griffies levert dat extra werk op. In de samenleving zie je dat het vertrouwen van inwoners in de overheid sterk is geschaad door de problematiek. Raadsleden krijgen dagelijks te maken met dat wantrouwen. Ik zie het als taak van de griffier om naar wegen te zoeken om de raad in contact te brengen met de samenleving en het vertrouwen in de democratie terug te winnen.’
‘Dat is ongelooflijk ingewikkeld. De raad wil de inwoners zoveel mogelijk betrekken, luisteren naar hun zorgen en wensen en laten zien hoe ze invloed kunnen uitoefenen. Vooral straks bij het uitvoeren van projecten in het kader van het Nationaal Programma Groningen wil de raad de inwoners laten participeren. Voordat we daarmee van start gaan, oefenen we momenteel met drie pilotprojecten. We inventariseren hoe inwoners aankijken tegen meedoen en meedenken. Wat voor ideeën hebben ze daarover, waaraan willen ze meedoen, wat moet de gemeente beter doen dan nu? Binnenkort hebben we hierover een werksessie met raadsleden, met hulp vanuit de Provinciedeal Groningen, die ons helpt na te denken hoe we de pilots het beste vorm kunnen geven.
‘Onze raad heeft aangegeven het geld onder andere graag te willen inzetten voor de communicatie rondom het Nationaal Programma Groningen. Daarvoor hebben we voor 20 uur per week tijdelijk een communicatieadviseur aangesteld, specifiek voor de raad. Na een jaar kijkt de raad wat dit heeft opgeleverd en of ze of er structurele middelen voor vrijmaakt.’
‘Die is groot. Bij de griffie zag je voorheen een sterk juridische en procedurele oriëntatie, maar de aandacht verschuift steeds meer naar communicatie en interactie met de samenleving. Het is belangrijk dat de raad daarin ondersteund wordt. We hadden daar tot voor kort onvoldoende capaciteit voor. Nu we daar een professional voor in dienst hebben, levert dat voor inwoners straks hopelijk een herkenbaar, betrouwbaar en nabij gezicht van de gemeente op. Dat vraagt ook dat je moet experimenteren met wat daarin wel en niet werkt. Het is daarbij waardevol om met andere gemeenten te kunnen overleggen; hoe doen jullie dat en waar lopen jullie tegenaan? In Groningen hebben we als griffiers veel onderling contact en helpen we elkaar. Ook in de Provinciedeal ondersteunen we elkaar. ’
‘Onze raad heeft aangegeven dat schadeherstel en versterking van woningen voorwaarden zijn voor het uitvoeren van de projecten in het kader van het Nationaal Programma Groningen. Als de veiligheid van de woningen van inwoners nog niet op orde is en de schade niet wordt hersteld, wekt dat geen vertrouwen. Er wordt veel gepraat, de voortgang van versterking en schadeherstel gaat traag en daar hebben gemeenteraden veel last van. Zij willen boter bij de vis! Ik hoop van harte dat het goedkomt, maar ik zie dat het moeizaam gaat.’
‘Je kunt de vraag simpel beantwoorden met “de meerderheid beslist”, maar voor mij is het meer dan dat. In politieke besluitvorming wordt vaak gezocht naar wat het meeste draagvlak heeft. Daarbij is het belangrijk om oog te hebben voor wat minderheden nodig hebben. Dat staat op dit moment onder druk. Ik zie steeds meer een zwart-witdenken, ook in de politiek. Een extreme vereenvoudiging van de werkelijkheid. Daarbij gaan de nuances verloren. Het verdiepen in de beweegredenen en behoeften van anderen brengt nuance in het debat. Voor mij is dat democratie: oog hebben voor een ander.’
‘Ik ben er geboren en getogen. Groningen is thuis. Zodra ik weer in Groningen kom, heb ik het gevoel dat ik kan ademen. Ik houd van de enorme openheid in het landschap. En van de nuchtere mentaliteit.’
‘Ik zou graag willen dat er snel een genereus aanbod komt voor het schadeherstel en de versterking van woningen. Dat vormt de basis voor het herstel van vertrouwen. Ik hoop echt dat dat gaat gebeuren, zodat Groningers weer vooruit kunnen kijken, zich veilig kunnen voelen en trots kunnen zijn op hun provincie. Groningen heeft enorm veel kwaliteiten. Die kunnen we veel zichtbaarder maken, maar we zijn nu vooral bezig met de problemen. Mijn wens is dat we als gemeenten en provincie nog meer in gezamenlijkheid kunnen werken aan wat er nodig is voor de toekomst van onze provincie.’