Weinig jongeren snappen wat democratie precies is en waarom het zo belangrijk is.
Sietse Vlas, Jongerenadviesraad provincie Groningen
Dit praktijkverhaal gaat over de Jongerenadviesraad en de Jonge Expeditie op 14 juni:
Benieuwd? Lees gerust door!
Wat is ervoor nodig om de stem van jongeren meer ruimte te geven? Daarover gaat het op 14 juni tijdens De Jonge Expeditie, die de provincie samen met de Jongerenadviesraad (JAR) van de provincie Groningen organiseert. JAR-lid Sietse Vlas (20), student Fiscaal Recht aan de RUG, vertelt over de JAR en wat ervoor nodig is om de provinciale democratie te verbeteren voor jongeren.
“In het eerste jaar van mijn studie, in oktober 2019, heb ik me op advies van een studiegenoot aangesloten bij de JAR. Ik vond het interessant om iets maatschappelijks te gaan doen. Ik wilde zelf graag nieuwe dingen leren, meer weten over politiek. Hoe werkt een provincie nou eigenlijk? Toen ik begon wist ik daar nog niks van. Nu zit ik samen met twee anderen in de kerngroep, het dagelijks bestuur. We hebben geen officiële functies, maar in de vergaderingen neem ik vaak de rol van voorzitter op me.”
De Jongerenadviesraad adviseert de provincie bij specifieke vraagstukken, informeert jongeren over het werk van de provincie en is actief in verschillende projecten. Vaak legt de provincie vraagstukken aan de Jongerenadviesraad voor, zodat het beleid beter aansluit op de wensen van jongeren. Ook reikt de JAR elk jaar de Klare Taal Bokaal uit aan het Statenlid dat tijdens de algemene beschouwingen het begrijpelijkst spreekt.
“Onlangs kregen we van een politieke fractie uit Provinciale Staten de vraag of wij wilden meedenken met een zogenoemde generatietoets. Dat houdt in dat het college van Gedeputeerde Staten toetst welk effect hun beleid heeft op verschillende generaties. Ik heb daar een stukje over geschreven, waar de rest van de raad op heeft gereageerd. Dit was een beetje lastminutewerk; normaalgesproken doen we het met z’n allen. Dan zet ik een onderwerp op de agenda van onze vergadering, en dan discussiëren we erover. We organiseren onze activiteiten zelf. Voorheen was er vanuit de provincie een coördinator, maar op dit moment niet meer. Maar die hebben we eigenlijk ook niet nodig. We redden het zelf prima. We hebben bijvoorbeeld goede contacten bij de Statengriffie.”
“We beslissen helemaal niks, maar we kunnen wel dingen aandragen bij de Statenfracties. Vaak wordt dat ook wel meegenomen. En we hebben leuke gesprekken met bijvoorbeeld gedeputeerden. Dat geeft de bestuurders een inkijkje in wat er bij ons speelt. Dankzij ons komt de jongerenstem bij hen duidelijk aan.
We proberen ook samen te werken met politieke jongerenorganisaties (pjo’s) en studentenorganisaties. Maar het kost veel tijd om dat te onderhouden. Wij onderscheiden ons van de andere jongerenorganisaties doordat wij politiek neutraal zijn en specifiek gericht zijn op de provincie. We zijn daarnaast vrijer omdat we niet gebonden zijn aan een bepaalde partij. Wij kunnen doen wat we belangrijk vinden.”
“Je bent welkom bij de JAR als je tussen de 15 en 24 bent. Opleidingsniveau maakt niet uit. Onze leden zijn zeer gemengd: van middelbare school tot mbo, hbo en universiteit. Ons jongste lid is 15 en het oudste lid is 24. Dat gaat prima samen! De ouderen nemen de jongeren goed mee. Wij hebben een hoog niveau als raad. Niet dat het een elitair groepje is, of dat mbo’ers niet mee kunnen komen. Nee, inhoudelijk zijn we zeer sterk. Dat betekent ook dat je veel tijd kwijt bent als JAR-lid. Soms wel 15 uur per week. We krijgen wel een kleine vergoeding, maar dat is niet dekkend. Bij de supermarkt verdien je meer. Als de vergoeding hoger zou zijn, zou je veel meer jongeren kunnen betrekken. Het betekent wel dat alle leden echt vanuit zichzelf gemotiveerd zijn. Op dit moment kunnen we nieuwe leden goed gebruiken. We hebben er nu 8, maar streven naar een stuk of 12.”
“Het levert de provincie hopelijk inzicht op in de bestaande jongerennetwerken. Waar je het beste kunt zijn om veel jongeren te bereiken. Wij zijn als JAR gespecialiseerd in wat de provincie doet, maar voor grote aantallen jongeren moet je niet bij ons zijn. Daarom hoop ik dat De Jonge Expeditie nieuwe contacten, inzichten en goede ideeën oplevert.”
“Op de eerste plaats kennis. Weinig jongeren snappen wat democratie precies is en waarom het zo belangrijk is. Steeds minder jongeren weten iets van politiek. Ik merk dat scholen er steeds minder tijd voor hebben. Dat is jammer. Je kunt niet van jongeren verwachten dat ze zich allemaal in hun vrije tijd met politiek bezighouden. Dat vind ik echt een verantwoordelijkheid voor scholen.
Ook de provincie kan daarin meer doen. Bijvoorbeeld contacten met scholen onderhouden. Maak daar nou eens een prioriteit van. Daarvoor heb je iemand nodig die er structureel uren insteekt. Als je de beste democratie ter wereld wilt worden, zoals de provincie nastreeft, dan kost dat ook wat. En het levert ook veel op! Namelijk goed contact met inwoners, met jongeren. En het vergroot het vertrouwen. Er is veel kritiek op de overheid, met name in Groningen. Dat heeft voor een deel te maken met vooroordelen. De mensen die bij de provincie werken zijn echt niet corrupt ofzo. Maar ze zijn wel vaak onzichtbaar en niet altijd transparant. Het helpt niet om af en toe een berichtje op Facebook te plaatsen. Daarvan krijg je niet genoeg inzicht. Je hebt als overheid vertrouwen gekregen van burgers, maar dat moet je ook onderhouden.”